Basic (2003) | รุกฆาต ปฏิบัติการลวงโลก | B-
Director: John McTiernan
Genres: Action | Crime | Drama | Mystery | Thriller
ปี 1999 ฐานทัพทหารอเมริกันในปานามา มีคดีลึกลับที่เกิดในกองทัพจากการให้หน่วยทหารออกไปฝึกรบในดงป่าที่ฝนตกระห่ำท่ามกลางพายุกระหน่ำ เมื่อสิบเอกนาธาน เวสต์(Jackson) หัวหน้าครูฝึกจอมโหดที่เคร่งครัดฝึกทหารใหม่ประจำกองทัพ ผู้มีอุปนิสัยนิยมความสมบูรณ์แบบ เขาเพิกเฉยต่อคำเตือนเรื่องพายุเฮอร์ริเคนที่กำลังจะโหมกระหน่ำ ออกคำสั่งให้นำเฮลิคอปเตอร์บรรทุกนายทหารกลุ่มหนึ่งออกไปฝึกบุกป่าฝ่าดง แต่ภารกิจครั้งนี้กลับไม่ได้จบลงเหมือนปกติที่แล้วๆมา แล้วผลปรากฏว่ามีทหารเหลือรอดชีวิตกลับมาเพียงสองคน นอกนั้นอาจตายหมดเพราะศพหาย ทำให้ทอม ฮาร์ดี้ (Travolta) ถูกตามตัวมาทำการสืบสวนคดีร่วมกันร้อยโทจูเลีย ออสบอร์น (Nielsen) ทำการสอบสวนถึงสาเหตุของความวุ่นวายดังกล่าวจากผู้รอดชีวิต แต่สิ่งที่ทำให้พวกเขาไม่คาดคิดมาก่อน คือเรื่องเล่าที่แตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง และยิ่งเมื่อสอบสวนลึกลงไป ยิ่งต้นพบว่ามีบางอย่างที่แอบแฝงที่ชวนระทึกใจ อย่างน่าพิศวง
Basic เป็นหนังอีกเรื่องหนึ่งที่ต้องการฉีกตัวเองออกจากแนวทางเดิมๆ กำกับโดย John McTiernan ผู้กำกับซึ่งอยู่ในวงการภาพยนตร์มานานหลายปี มีผลงานสร้างชื่อมาแล้วหลายเรื่อง อาทิ Predator (1987), Die Hard (1988), Last Action Hero (1993) และ Die Hard 3 (1995) แต่ในช่วงหลังผลงานดูจะแผ่วๆลง จนกระทั่งเรื่องล่าสุด Rollerball (2002) สร้างชื่อเสียให้เป็นอย่างมาก Basic จึงเปรียบเสมือนการกลับมาพิสูจน์ฝีมือกันอีกครั้ง โดยได้ James Vanderbilt จากเรื่อง Darkness Falls (2003) เป็นผู้เขียนบท
อีกเรื่องที่เป็นหนังทหารที่ไม่ได้ทำสงครามแย่งชิงต่อสู้กันในสนามรบ แต่เป็นสงครามเชิงจิตวิทยาหลอกล่อ ใช้หัวคิดตามเกมให้ทัน และเป็นจุดเด่นของหนังเรื่องนี่ที่อัดแน่นความระทึกหักมุมมากมายกับปมปริศนาต่างที่ถ่ายทอดตามเรื่องราวการดำเนินเรื่อง เป็นหนังแนวสืบสวนที่หยั่งเชิงคนได้อย่างชั้นเชิง ทั้งบทบาทที่อัดมาไม่ทิ้งช่วงเวลาให้พักเหนื่อย ทั้งการไขปมปริศนาที่ยิ่งรับฟังยิ่งขัดแย้งกันทั้งสองฝ่ายจนแยกความจริงเท็จกันอย่างได้ลำบากใจและสับสนในเรื่องที่ซับซ้อนไปมาอย่างน่าพิสดารใจ สิ่งน่าหลงไหลกับเรื่องนี่คือสืบสวนที่เป็นไปมาอย่างเรียบง่ายในช่วงแรกที่ไม่ได้รีบร้อนรนมากนัก และการตั้งคำถามเบาๆเพื่อลองใจว่าเปิดหรือปิดรับการสนทนาที่เต็มไปด้วยสถานการณ์ชวนเครียด ที่ใช้ลูกเล่นจิตวิทยาสอบปากคำได้อย่างดีเยี่ยม เป็นอะไรที่ดูเข้าท่าเข้าทีเลยทีเดียว
ด้านเนื้อเรื่องเปี่ยมด้วยอารมณ์น่าสงสัยและหักมุมด้วยประเด็นชวนปวดสมองให้คลี่คลาย แต่นั้นล่ะที่ดูแล้วเจ๋งมาก ไม่ใช่การคลายปมที่ดูออกมาดีอย่างเดียว แต่เป็นการรับฟังข้อมูลที่ยิ่งได้ยิ่งหักล้างกันอย่างสิ้นเชิงจนแทบเชื่อฝ่ายไหนไม่ได้เลยว่าเหตุการณ์จริงที่เกิดขึ้นจะมีทิศทางเอาแน่เอานอนไปไหนกัน
ทอม ฮาร์ คือบุคคลที่มีประวัติไม่ได้ขาวสะอาดและมีปัญหากับทางศาลที่ว่าด้วยการโดนติดสินบน จุดนี้บ่งบอกได้เลยว่าเขาอาจไม่ได้เป็นมิตรที่ดูดี แต่เจ้าตัวยังปฏิเสธถึงความผิดพลาดของข้อมูลที่ตัวเองยังบริสุทธิ์ ซึ่งจุดนี้ตัวหนังไม่ได้เน้นอะไรมากนักแค่แสดงให้เห็นว่าเป็นเจ้าหน้าที่ที่มีปมเท่านั้น และไม่ควรเข้ามาแซกแซงงานที่เป็นความลับแบบนี้ได้ เพราะความสามารถที่บอกว่าเก่งและไม่มีใครเก่งกว่า ทำให้ทอม ฮาร์ มีส่วนในการช่วยไขความลึกลับให้กับคดีทหารนี้ได้ ซึ่งเป็นการเรียกความสนใจได้ดีว่า เวลาการดำเนินเรื่องจะดุดันแค่ไหน และมีลูกเล่นอะไรบ้าง
น่าเสียดายที่ดูๆแล้วค้านการดำเนินเรื่องยังมีช่องโหว่อยู่เพราะจำกัดสภาพแวดล้อมเอาไว้แค่นั้นเอง ทำให้ตัวหนังมีขอบเขตชนิดที่ว่ายังเดาทางได้ แต่หนังจะเอาเนื้อเรื่องหักผู้ชมให้เดาได้ยากไปอีกด้วยการทำให้ซับซ้อนแบบคิดกันไม่ต้องหยุด ทำให้จุดนี้เป็นช่วงที่คนดูเองอาจตามตัวหนังไม่ทัน และอาจเป็นข้อเสียที่ดำเนินเร็วไปหน่อย จนต้องย้อนกลับไปดูอีกรอบ
เหตุการณ์คือสิ่งที่สำคัญของการเรียบเรียงว่าอันไหนควรใช่ของจริง ซึ่งตัวหนังก็เหมือนจะย้อนต้นเหตุการณ์ที่เป็นปัญหาไปมา แต่ไม่ได้ซ้ำกันเลย จนเรียกว่าน่าสงสัยที่เต็มไปด้วยการเล่าเรื่องที่เจาะจงอยู่ที่ว่าเพราะอะไร ทำไมถึงเกิดอะไรขึ้น อย่างหลากหลายเหมือนเกมทายถูกผิดว่าจะจับจุดมีปัญหาที่เด่นได้อย่างไร ทุกเหตุการณ์ที่เล่าล้วนมีการหักมุมทั้งสิ้น จนไม่สามารถลืมช่วงแรกของหนังได้เลย เพราะจะเป็นการคลี่คลายที่เปลี่ยนแปลงเรื่องราวไปเกือบทั้งหมด มีแอ๊คชั่นมาผสมอยู่บ้างแต่ไม่เอามากจนยิงกันสาดกระสุนเกินไป เพื่อเป็นการวัดดวงอย่างหนึ่งและแสดงถึงตัวละครนั้นๆว่ามีพฤติกรรมอะไรบ้าง ซึ่งแสดงถึงว่ามีข้อขัดแย้งปมในใจกันหรือเปล่า จะได้รู้ว่าใครคือผู้ที่ว่าน่าจะใช่ และใครคือผู้ที่เป็นเบื้องหลัง
ความแยบยลคือความท้าทายของหนังเรื่องนี่ โดยเฉพาะการหักมุมในช่วงไคลแม็กซ์ที่เหมือนจะลงเอยด้วยดีและจบจริงๆจังได้แล้ว แต่เปล่าเลยการหักมุมของแท้มันเริ่มหลังจากนั้น หลังจากที่คิดว่าคลี่คลายคดีได้แล้ว และนั้นคือเรื่องราวที่สะท้อนถึงใครบางคนที่กำลังโดนทดสอบจากคนกลุ่มหนึ่งที่ดูพฤติกรรมอยู่ใกล้ๆแบบไม่ละสายตาอย่างเรียบเนียน เป็นอีกเรื่องที่ตื่นเต้นอย่างมากกับการซ่อนเงื่อนงำ ที่เร้าใจผู้ชมจนหนังจบถึงได้เข้าใจว่ามันต้องการแบบนี้นี่เอง
