Come and See (2019) | เอหิปัสสิโก | B+
Director: ณฐพล บุญประกอบ
Genres: Documentary
ตอนเกิดเรื่องเกี่ยวกับวัดพระธรรมกายก็ไม่ได้ถึงกับติดตามข่าวมากนัก รับรู้แค่ว่ามีการแสดงถึงการทำบุญที่โดดเด่นกว่าทุกวัดและใช้แรงศรัทธาในการซื้อใจให้มาร่วมทำบุญ แน่นอนว่ายิ่งมีคนทำบุญเยอะก็ยิ่งมีทรัพย์เพิ่มตามไปด้วย แต่นั้นทำให้เกิดความรู้สึกที่เกือบแยกไม่ออกระหว่างทำบุญกับธุรกิจ
ปกติการทำบุญจะให้ทำตามกำลังทรัพย์ มีแค่ไหนเอาแค่นั้น ไม่ต้องมากจนตัวเองลำบากในภายหลังหรือเสียดายที่ทำไป ซึ่งหลักการนี้ก็เช่นเดียวกับวัดพระธรรมกายที่ไม่ได้บังคับทำบุญด้วยทรัพย์มากหรือน้อย ทว่ามีโฆษณาเชื้อเชิญที่ว่ายิ่งทำมากยิ่งได้บุญมาก มีขั้นตอนเป็นบันไดราวกับเลื่อนขั้นยกระดับตัวเองจากการลงทุน จากนั้นได้กำไรเป็นผลบุญ
วัดพระธรรมกายมีผู้ต่อต้านและไม่ยอมรับไม่น้อย ในทางกลับกันคนที่เหลื่อมใสศรัทธามีมากจนไม่ต่างกับอาณาจักรแห่งใหม่ การที่ศาสนาพุทธเข้าถึงได้ระดับนี้เป็นเรื่องที่แปลกและมหัศจรรย์ ไม่แปลกที่การสัมภาษณ์บอกถึงการทำงานของวัดพระธรรมกายที่เป็นไปอย่างมีระบบ มีขั้นตอนมีการจัดวางทุกอย่างไม่ต่างกับบริษัทที่เติบโตจากผู้ใช้บริการ นอกจากนี้คือเรื่องจิตวิทยาที่โน้นน้าวเรื่องบุญที่เหมือนยากให้เป็นเรื่องง่าย แสดงออกแบบเห็นภาพชัดเจนทำให้เข้าถึงได้กับทุกคนทุกเพศทุกวัย
จากบทสัมภาษณ์จะไม่มีการเอนเอี่ยงไปทางฝั่งใดฝั่งหนึ่ง ทว่าลึกๆยังมีอคติในการนำเสนออ่อนๆที่เหมือนไม่ได้ตั้งใจใส่ แต่ก็ห้ามไม่ให้คิดก็ไม่ได้ โดยเฉพาะการทำให้วัดพระธรรมกายมีการต่อต้านจากเจ้าหน้าที่ด้วยความรุนแรง ทำให้ภาพลักษณ์ของพระภิกษุเพียงไม่กี่วินาทีที่เห็นจึงดูไร้ความน่าเชื่อถือในทันที รวมไปถึงการตอบสัมภาษณ์ที่ตอบแบบขวานฝ่าซากแสดงถึงอารมณ์ที่ไม่พอใจจนไม่น่าตอบออกมา
แม้จะมีเรื่องอคติเข้ามาก็ยังทำให้เป็นกลางผ่านคนที่อยู่ฝั่งวัดพระธรรมกาย โดยแสดงความเห็นถึงความตั้งใจในการทำบุญที่สบายใจกว่าที่อื่น มิหนำซ้ำยังเห็นผลทางด้านจิตใจในเชิงบวก ขนาดที่เล่าปากต่อปากจนเกิดการเชิญเข้าร่วมนักต่อนัก แต่การเชิญที่ต่อเนื่องทำให้เกิดความระแวงที่อาจมีเบื้องหลังแอบแฝง
สำหรับคนที่อยู่ฝั่งวัดพระธรรมกายนั้นยังเลื่อมใสศรัทธาไม่เปลี่ยนใจ แม้จะเกิดเหตุการณ์บุกจับพระธัมมชโยก็ยังเชื่อใจ ต่อให้เกิดข่าวมากมายในเชิงลบเรื่องเงินเรื่องทรัพย์สินก็ตามแต่ กระนั้นข่าวที่เกิดขึ้นมีบทสรุปที่กำกวมจนนำไปสู่ข้อสันนิษฐานการโดนโจมตีจากผู้มีอิทธิพล ซึ่งมาจากการแพร่ขยายของวัดพระธรรมกายที่มีแต่มากขึ้นไม่หลุดหย่อนจนอาจทำให้อิทธิพลหรือบางสถาบันสั่นคลอน
สไตล์การเล่าเรื่องและเก็บข้อมูลอาจไม่ถึงกับลึกจนลงรายะเอียดที่ถี่ถ้วน แต่พอเป็นเรื่องราวคร่าวๆที่เข้าใจง่ายและใกล้ตัว ทำให้ไม่รู้สึกเป็นเรื่องที่น่าเบื่อเพียงเพราะเกี่ยวกับวัดหรือพระ แต่เป็นเรื่องของความเชื่อความศรัทธาและการโจมตีทั้งภายนอกและภายใน คนที่เห็นด้วยก็มี คนที่ไม่เห็นด้วยก็มีเช่นกัน